Bij de begrotingsbehandeling van vanavond heeft GroenLinks gepleit voor groene goedkope energie voor iedereen, voor het behoud van goede sociale voorzieningen en voor de aanpak van de leegstand. Het zal lastig zijn om in deze rechtse tijden ons ambitieuze programma in stand te houden, maar het college is op de goede weg. Hieronder staat de inbreng van Noël Vergunst in eerste termijn. Bovenal, betoogde hij, is het belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven. "Dat is de enige manier om ervoor te zorgen dat Nijmegen de mooiste stad blijft om in te wonen en werken."
In het voorjaar hebben we als coalitiepartijen onze plannen gepresenteerd. Vanuit onze gemeenschappelijke speerpunten sociaal, duurzaam en economie ontwikkelden we een pakket van maatregelen. Daarbij hielden we rekening met enorme tegenvallers van het Rijk, maar hebben we ook gekozen voor nieuw beleid. Belangrijke bouwprojecten voor deze stad, zoals nieuwbouw van Doornroosje, gaan door. Duurzaamheid en klimaatbeleid krijgt vaste voet in het Nijmeegs beleid.
Wat we in het voorjaar dachten, is werkelijkheid geworden. We krijgen als gemeente de rekening gepresenteerd van de bezuinigingswoede van het Rijk. Naast een algemene korting op de bijdrage uit het gemeentefonds wordt er fors gesneden op het geld om mensen aan een baan te helpen en om mensen de zorg te bieden die ze nodig hebben. Hier komen de bezuinigingen van het nieuwe kabinet Rutte-Verhagen nog eens bovenop. Inmiddels is er een initiatief gestart om Nijmegen onafhankelijk te verklaren. Hoe begrijpelijk de afkeer van dit nieuwe kabinet ook is, de banden doorsnijden met de rest van Nederland lost onze financiële problemen ook niet op.
Voordat ik inga de programma's van de begroting, wil ik een paar algemene opmerkingen maken over de begroting. In veel programma's is er nog steeds onduidelijkheid hoe bezuinigingen worden ingevuld. Hoe kunnen we als raad kaders stellen? Op deze manier neemt het college te veel ruimte. Ook bevat de begroting ingrijpende voorstellen die wel genoemd worden in de tekst, maar niet opgenomen zijn als beslispunten in het raadsvoorstel, zoals bijvoorbeeld de NUON-reserve.
Ook het amendement themasturing is niet verwerkt in de begroting. GroenLinks is van mening dat de thema's jongeren, ouderen, integratie en duurzaamheid onverminderd van belang zijn en wenst hierover dan ook duidelijke informatie. Het college stelt voor dat een aantal raadsleden met de wethouder in overleg gaat over de manier van rapporteren over deze thema's. Wij hadden graag gezien dat het college de raad eerder geïnformeerd had over haar standpunt, waardoor we hiermee in een eerder stadium hadden kunnen beginnen. Maar wij zijn zeker bereid om met de wethouder te overleggen en gaan er dan ook van uit dat dit op korte termijn zal gebeuren.
In Nijmegen is en blijft duurzaamheid een speerpunt. Landelijk zien we dat linkse hobby's worden vervangen door rechtse hobby's zoals het bouwen van nieuwe kerncentrales en het asfalteren van het Hollandse landschap. GroenLinks vindt dat we door moeten gaan met realisatie van een windmolenpark bij de A15 en het aanleggen van zonnepanelen. Juist nu het economische tij tegen zit, loont het investeren in duurzaamheid. Het levert lokale werkgelegenheid op en leidt ook tot lagere woonlasten voor iedereen.
De vier grote steden hebben het initiatief genomen om collectief energie in te kopen voor mensen met lage inkomens. We dienen een motie in waarin we vragen aan het college om aansluiting te zoeken bij dit project, zodat ook Nijmeegse burgers hiervan kunnen profiteren. Als het mogelijk is, zouden wat GroenLinks betreft alle inwoners van Nijmegen moeten kunnen profiteren van lagere energielasten.
Het college stelt in de beantwoording van de vragen dat het Rijk geen noodzaak ziet om vóór 2028 de A73 door te trekken. Het levert immers geen bijdrage aan het oplossen van doorstromingsproblemen. Volgens onze fractie is het nu duidelijk dat we een eventuele doortrekking zelf moeten gaan betalen. Wat onze fractie betreft kunnen we dat geld beter besteden aan andere zaken. Bent u het met ons eens? En zo nee, waar denkt u de middelen vandaan te halen?
De bezuinigingen op zorg en welzijn baren ons zorgen. Helaas is nog steeds onvoldoende duidelijk hoe deze plannen eruit gaan zien. We kijken uit naar het door de wethouder aangekondigde beleidsplan WMO. Het uitgangspunt iedereen doet mee is daarbij voor ons erg belangrijk. We merken een zorgelijke verharding in de samenleving. Wij vinden dat iedereen recht heeft om deelname aan de samenleving. Jongeren die buiten samenkomen worden gezien als overlastgevend, daklozen worden zoveel mogelijk verdreven uit het straatbeeld. Uiteraard vinden ook wij dat je overlast moet bestrijden, maar op dit moment slaan we door. Wij vinden dat we vooral moeten inzetten op ondersteuning, begeleiding en nazorg. De middelen voor dit soort projecten staan onder druk, omdat met name door de kosten van de benodigde intensieve begeleiding. Wij hopen dat het college de mogelijkheden onderzoekt en zich inzet om waardevolle elementen van deze projecten toch te kunnen voortzetten. Verder hopen we in ieder geval dat het besluit van de raad om te starten met medische heroïnebehandeling ook daadwerkelijk uitgevoerd kan worden. De wethouder heeft in de kamer aangegeven dat het project indien er rijksmiddelen beschikbaar komen door kan gaan. Kan de wethouder aangeven wanneer we hier meer duidelijkheid over krijgen?
We snijden niet alleen in de programma's, maar we investeren ook. Zo houdt Nijmegen haar culturele infrastructuur overeind. Cultuur zorgt ook voor werk, toerisme, economische stimulering en ontwikkeling van mensen. GroenLinks vindt dat we ook zuinig moeten zijn op onze cultuurhistorie. We vinden het daarom van belang dat we het geld dat daarvoor gereserveerd is, ook besteed wordt aan de Stratemakerstoren.
1 Oktober is het kraakverbod ingevoerd. Al eerder heeft GroenLinks laten weten dat dit kan leiden tot leegstand. We hebben het college al eerder gevraagd om de leegstand aan te pakken, maar daar verder niets meer van gehoord. Daarom komt onze fractie binnenkort met een initiatiefvoorstel.
We zijn verrast door het schrappen van het nieuwe wijkcentrum in Heseveld. Hiermee komen ook de nieuwe seniorenwoningen in gevaar. Wij komen samen de PvdA met een amendement om hier pas later een besluit over te nemen.
We zijn nu als coalitie een half jaar verder. Tevreden constateert onze fractie dat het college niet stil heeft gezeten. Tegelijkertijd zien we dat de plannen ingrijpende gevolgen kunnen hebben voor deze stad. Gelukkig laten de vele betrokken inwoners van zich horen. We moeten met elkaar in gesprek blijven en samenwerken. Dat is de enige manier om ervoor te zorgen dat Nijmegen de mooiste stad blijft om in te wonen en werken.