Voorzitter,

Vorig jaar stond ik hier om ons coalitieakkoord te bespreken. Een akkoord bomvol met plannen en ambities om de uitdagingen van deze tijd aan te gaan: uitdagingen op het gebied van wonen, het klimaat en ongelijkheid tussen Nijmegenaren. Dat was en is nog steeds hoognodig.

In het coalitieakkoord hebben we afgesproken dat we vaart blijven maken met het toevoegen van betaalbare woningen, dat we werk maken van het vergroenen en klimaatadapatief maken van onze stad. Onze binnenstad wordt nog verblijfsvriendelijker en we maken een versnelling van mobiliteitstransitie. GroenLinks is blij dat het college nu en in het afgelopen jaar voortvarend aan de slag is gegaan met deze en andere ambities uit ons akkoord. We kijken er naar uit om dit in de volgende jaren door te zetten.

Financiële uitdagingen

Dit koersdocument laat zien dat we er nu ook op financieel vlak een flinke uitdaging bij hebben. De daling van de huizenprijzen en de stijgende bouwkosten zorgen voor financiële tegenvallers in onze grondexploitatie. En daarmee, nog belangrijker, zorgt dat voor potentieel veel vertraging in het bouwen van de broodnodige betaalbare huizen in onze stad. Daarnaast geeft het college in dit koersdocument aan dat we op dit moment rekening moeten houden met een structureel tekort van 6 miljoen per jaar. Tenslotte heeft ook de gemeente te maken met een tekort aan personeel, waardoor de uitvoering van belangrijke plannen in gevaar is.

Als je deze omstandigheden optelt bij de uitdagingen die ik net al noemde – wonen, klimaat, ongelijkheid - dan krabben zelfs de grootste optimisten zich nu toch wel flink achter de oren.

Maar voorzitter, GroenLinksers zijn niet alleen optimisten, we worden ook nog eens gedreven door onze idealen. Door het geloof dat we écht een betere wereld kunnen maken. Wij laten ons niet zo makkelijk van ons stuk brengen. Want juist wanneer het moeilijk wordt hebben we die idealen nodig om de juiste politieke keuzes te maken.

Wij zijn dan ook blij dat het college in dit Koersdocument voor 2024 de ingezette koers aanhoudt, juist nu het moeilijk wordt.

We blijven inzetten op betaalbaar wonen voor iedereen ...

Het college stelt bijvoorbeeld voor de duurzame groei van onze stad te blijven faciliteren. De fractie van GroenLinks schaart zich hier volledig achter. Maar we zien toch wel de noodzaak om het college te wijzen op de belangrijkste gedachte áchter die duurzame groei.

... in een groene, klimaatneutrale stad ...

Maar die woning, hoe betaalbaar ook, wordt pas een fijn en prettig huis als het in een mooie en groene omgeving staat. Een groene omgeving met ruimte voor natuur en biodiversiteit zorgt voor een gezonde en fijne leefomgeving, daarnaast draagt groen bij aan het tegengaan van de gevolgen van klimaatverandering zoals hittestress en wateroverlast. Beknibbelen op de kwaliteit van de openbaar ruimte is daarom geen oplossing, het zorgt alleen voor meer problemen op de lange termijn.

De klimaatcrisis kan niet wachten, dat hebben we al veel te lang gedaan. We willen dus ook absoluut stappen blijven zetten naar een klimaat- en energieneutraal Nijmegen. We hebben wat ons betreft geen keus en móeten verstandige beslissingen nemen voor de lange termijn. Geen onverstandige keuzes voor de – financiële! - korte termijn.

... waar mensen hun bestaan zeker zijn ...

Voorzitter, we zien dat de ongelijkheid in ons land alleen maar groter wordt. Daarom moeten we in Nijmegen juist vasthouden aan onze koers. In Nijmegen krijgt iedere inwoner de zorg en ondersteuning die die nodig heeft, helpen we mensen met schulden en ondersteunen we mensen in een uitkering extra zodat ze net als ieder ander mee kunnen doen in onze stad. Juist wanneer de ongelijkheid in ons land alleen maar groter wordt.

“ Juist wanneer het moeilijk wordt hebben we onze idealen nodig om de juiste politieke keuzes te maken. ”
Quirijn Lokker fractievoorzitter

Voorzitter, GroenLinks is er trots op dat we deze ambitie al jarenlang waarmaken. Maar we voelen ook een groeiend ongemak bij de uitvoering. In alle goede bedoelingen is er namelijk een kerstboom aan regelingen opgetuigd waar we op zich natuurlijk heel trots op zijn. De vraag is echter of al deze verschillende regelingen nog wel zo gebruiksvriendelijk zijn, en of we zo ook echt het beste ons doel bereiken.

Ons minimabeleid werkt alleen als mensen er ook makkelijk toegang toe hebben. Daarom willen wij een vereenvoudiging. Zodat inwoners meteen alles krijgen wat ze nodig hebben, zonder zich te hoeven melden bij verschillende loketten. Iedereen moet in een keer krijgen waar die recht op heeft. En voorzitter, wij zijn niet de enige met die ambitie. Tilburg ging ons bijvoorbeeld al voor. Daar krijgen inwoners maandelijks een bedrag gestort dat ze normaal via allemaal regelingen bij elkaar moesten sprokkelen.

Vanuit deze zelfde gedachte kijken we naar de focus die het college legt op maatwerk en de uitbreiding van de doorbraakaanpak. GroenLinks is hier erg over te spreken. Met de doorbraakaanpak worden problemen van Nijmegenaren bij de wortel en met een blijvend effect aangepakt. Deze aanpak werkt! We doorbreken de negatieve spiraal. En het mooie is, het is op lange termijn ook nog goedkoper.

... omdat we solidair zijn met elkaar ...

Als laatst noem ik nog het principe van solidariteit, dat we leidend willen laten zijn in keuzes die we nu maken. Kijk naar onze meedoenregeling. Die zorgt ervoor dat veel mensen kunnen sporten of aan cultuur kunnen doen, maar het is voor culturele organisaties, festivals, koffiezaken, winkels of andere organisaties en ondernemers ontzettend moeilijk of zelfs onmogelijk om hieraan mee te doen. Als gemeente moeten we ervoor zorgen dat we de solidariteit van Nijmegenaren in de meedoenregeling haar plek kan vinden.

En dan is er ten slotte nog het blije nieuws dat het college wil onderzoeken of de bijdrage aan de zorg en ondersteuning weer inkomensafhankelijk kan worden. Ook dát is solidariteit. We zorgen voor een eerlijkere verdeling van de kosten van deze zorg.

... en geloven in onze stad!

Dit koersdocument geeft ons de kans om te blijven werken aan de uitdagingen die onze stad het hoofd moet bieden. Het zit nu tegen, maar juist als het moeilijk wordt, zijn onze idealen ons kompas. GroenLinks kijkt uit naar een begroting waarin inhoud, ambities en idealen voorop staan, waar we niet vergeten dat geld niet meer is dan een middel om onze doelen te bereiken. GroenLinks blijft, ondanks de crises en de onzekere toekomst, geloven in een eerlijk, duurzaam en vrij Nijmegen.