Terwijl er landelijk wederom blijkt dat de gestelde klimaatdoelen niet gehaald worden, blijven we in Nijmegen onverminderd hard werken aan klimaatplannen die wel werken.
We investeren de komende jaren in een warmtenet in onze stad, waarmee we stappen zetten om 10.000 huizen van fossiele energie af te halen, inwoners betaalbare energie geven en, als het GroenLinks ligt, warmtevoorziening terug te halen in de handen van de overheid, waar die hoort.
De effecten van hittestress en de vernietiging van biodiversiteit pakken we aan door stevig in te zetten op het vergroenen en klimaatbestendig maken van onze stad. Hiermee maken we de stad niet alleen groener, maar dragen we ook bij aan een gezondere en fijnere plek om te wonen. Dat doen we door netto 1000 bomen per jaar bij te planten, door zo natuurinclusief mogelijk te bouwen, maar natuurlijk ook door keihard te blijven werken aan betere luchtkwaliteit.
We zijn blij dat het college vol inzet op het versnellen van de mobiliteitstransitie. Oftewel, het makkelijker en aantrekkelijker te maken voor voetgangers, fietsers en ov-gebruikers. De ruimte in onze stad is beperkt, en voor GroenLinks is de keuze helder, wij kiezen voor groen, fietser en voetganger boven asfalt en ronkende auto’s.
Als GroenLinks zijn we ontzettend blij met de inzet van het college op de aanpak van klimaatverandering en de effecten hiervan. Maar grote fossiele energiebedrijven, vliegvelden en vliegtuigmaatschappij en de bio- en vleesindustrie trekken zich nog weinig aan van de ondergang van onze planeet. Terwijl Nijmegenaren hun stinkende best doen worden we nog dagelijks overspoeld met reclames voor producten op fossiele energie, vliegreizen en kiloknallers. Dat is wat GroenLinks betreft verleden tijd, daarom dien ik de motie “Stop het kapitaliseren van klimaatverandering, reclames fossiel en bio-industrie vrij” in.
De klimaatcrisis laat ook zien hoe ongelijk onze samenleving is, mensen met lage en middeninkomens worden harder geraakt dan rijke mensen.
Groeiende ongelijkheid raakt ook Nijmegen. De stijgende prijzen van gas en energie zorgen voor een bijna onleefbare situatie voor inwoners met een laag of middeninkomen. We zijn blij dat we onze minimaregelingen kunnen verhogen naar 140% van het sociale minimum. Waardoor we nog meer Nijmegenaren kunnen ondersteunen. Daarbij wil ik de aanpak van het college die gisteren naar buiten is gekomen niet onbenoemd laten, ondanks dat deze de begroting niet direct raakt. We zijn ontzettend blij dat het college, met heel veel input uit de raad, inzet op een noodfonds voor bewoners en maatschappelijke instanties, en een intensivering van de energiecoaches.
Goede begeleiding naar werk kan Nijmegenaren helpen. We zijn blij dat het college hier onverminderd op inzet en extra inzet op het intensiever aanpakken van mismatch. Daarnaast zijn we erg te spreken over via-t, waarmee er gericht gekeken wordt naar omscholing en bijscholing voor beroepen in de energietransitie en bouw, waar heel veel werk in is en komt. Een goede stageplaats voor mbo-studenten is nodig voor een fijne start van je werkende leven. Helaas hebben veel van deze studenten nog ongelijke mogelijkheden om op een goede plek terecht te komen. Door een gebrek aan netwerk of stagediscriminatie. Met de motie “Stagemakelaars voor een eerlijke arbeidsmarkt", willen GroenLinks, en heel veel andere partijen in deze raad, een pilot starten om de mogelijkheden voor een goede stageplaats voor mbo-studenten zo eerlijk mogelijk te maken.
In een stad waar we voor elkaar zorgen is goede zorg en ondersteuning voor de mensen die dit nodig hebben onmisbaar. Dit college maakt werk van het welzijn van jongeren. We investeren extra in jongerenwerkers en in programma’s voor het tegengaan van suïcide en zorgen voor meer aandacht voor kwetsbare jongeren via de uitgebreide doorbraakmethode
Voorzitter, wonen is een recht, we zouden ons als overheid bezig moeten houden met volkshuisvesten in plaats van de kaders van de markt steeds maar op te rekken en de belangen van eigenaren boven die van mensen te stellen.
We zijn ontzettend blij dat we in Nijmegen onverminderd blijven inzetten op het terugdringen van het huizentekort. We zetten met het woonfonds miljoenen in om juist betaalbare huizen te kunnen bouwen in onze stad. Maar zetten ook in op het terugdringen van huisjesmelkers en pandjesbazen die door het huidige situatie goudgeld verdienen aan de nood van anderen.
Ook in Nijmegen hebben we te maken met langdurig leegstaande panden. Wanneer deze gemeentelijk bezit zijn zien we dat het college inzet op tijdelijk gebruik, om te wonen of voor maatschappelijke functies. Maar dat geldt niet voor panden die in eigendom zijn van particuliere eigenaren, die staan vaak jaren leeg, zonder dat er een impuls is om iets te doen. Als GroenLinks, samen met PvdA en Partij voor de Dieren, zien we dat graag veranderen. Met de motie “Wonen is een recht, kraak de Leegstand” willen we het college oproepen om werk te maken van leegstandsbeleid en het desnoods verplichten van eigenaren om iets met hun lege panden te doen. Daarnaast roepen we het college op om wanneer leegstaande gebouwen worden gekraakt, en mensen hun recht op wonen uitoefenen, de gemeente het gesprek tussen krakers en eigenaren faciliteert met het oog op al dan niet tijdelijke bewoning of huisvesting van kwetsbare doelgroepen.
Nijmegen is een stad waar iedereen zichzelf zou moeten kunnen zijn, waar iedereen dezelfde mogelijkheden heeft, ondanks onze verschillen. Dat is niet vanzelfsprekend, daar moeten we als gemeente aan blijven werken. Gelijke behandeling en mogelijkheden bereik je alleen door ongelijk te investeren. We zijn blij dat het college dat in deze stadsbegroting doet. Zowel op het gebied van anti-discriminatie en anti-racisme, de regenbooggemeenschap als op inclusie en toegankelijkheid.
Bovendien zijn we ontzettend blij dat we in Nijmegen solidair blijven met vluchtelingen. En waar in andere steden en gemeentes gedoe de boventoon voert, staan Nijmegenaren weer langs de kant van de weg om vluchtelingen welkom te heten en doet ons college niet mee met politiek gedoe, maar voelt en neemt haar verantwoordelijkheid.
Cultuur is onmisbaar in een samenleving. Het brengt mensen andere perspectieven, het brengt mensen met elkaar in contact en, ook niet onbelangrijk, het is vaak ook nog een fijn avond uit. We zijn blij dat het college de cultuursector actief blijft ondersteunen en dat we nog meer geld hebben vrijgemaakt hebben om dat te doen. De investeringen in het Valkhofmuseum zijn daar een prachtig voorbeeld van. Ook de aandacht voor eerlijke betaling, kleine makers, ateliers en mooie Nijmeegse initiatieven zijn we als GroenLinks enorm over te spreken.
Voorzitter. Als GroenLinks zijn we ontzettend blij en tevreden met de stadsbegroting 2023. Het is een Nijmeegs antwoord op de problemen en crises van onze tijd. Daarmee, en daar zijn we ons natuurlijk zeker van bewust, zijn deze problemen natuurlijk nog niet opgelost. Zolang de klimaatverandering niet op grote schaal een halt wordt toegeroepen, we geen afscheid nemen van het marktdenken als het over wonen gaat, (en zorg en OV), en we de groeiende ongelijkheid niet stoppen door eerlijkere belasting en hogere lonen zullen deze problemen en crises blijven bestaan.
Als GroenLinks blijven we ons inzetten om deze problemen het hoofd te bieden. En we hebben er vertrouwen in dat we dit samen met het college, de raad en natuurlijk alle bewoners in Nijmegen zullen blijven doen. Voor een duurzaam, eerlijk en vrij Nijmegen.
