Het plan voor het nieuwe beleid voor zorg en welzijn toont lef en is ambitieus. Veel hangt af van de verdere uitwerking en uitvoering door professionals. De weg naar dit plan is lang geweest. Het wordt nu tijd om resultaten te boeken.
Het huidige kabinet Rutte-Verhagen legt zijn prioriteiten niet bij de zorg en het welzijn van de kwetsbaren in onze samenleving. Meedogenloos wordt gesnoeid in de budgetten voor schuldhulpverlening, inburgering, participatie, inkomensondersteuning en begeleiding naar werk. Zelfs een voormalig stokpaardje van de liberalen, het persoongebonden budget, wordt de nek omgedraaid. Keer op keer wordt gekozen voor overheveling van verantwoordelijkheden naar de gemeente, denk daarbij aan de begeleiding vanuit de AWBZ en de jeugdzorg. Dit gaat echter gepaard met vermindering van budgetten, waarmee de bezuinigingen op het bordje van de gemeente gelegd worden. Ondanks de ellende die dit veroorzaakt, biedt dit ook kansen voor Nijmegen om het beleid zelf vorm te geven.
Eerder dit jaar was de Nijmeegse gemeenteraad kritisch over het nieuwe beleid dat het college voorstelde voor zorg en welzijn. Er werd te veel gedacht vanuit de budgetten en er was onvoldoende aandacht voor de stapeling van alle bezuinigingen waarmee de meest kwetsbare groepen te maken krijgen. Door de grote nadruk op zelfredzaamheid ontstond de indruk dat mensen aan hun lot werden overgelaten. We constateren dat een half jaar later het college de juiste toon heeft gevonden en een nieuwe koers heeft neergezet met een goede en herkenbare visie. Mensen staan centraal en daaromheen wordt de hulp georganiseerd. Wij zien dit als een overgang van aanbodgericht werken naar die hulp organiseren waar mensen daadwerkelijk behoefte aan hebben. Minder regels, meer maatwerk dat is het uitgangspunt. De krimpende budgetten zijn niet langer leidend, maar geloof en overtuiging in een nieuwe wijkgerichte aanpak. Zelfredzaamheid is vervangen door zelfregie en samenredzaamheid. Een mens wordt niet gezien als een op zichzelf staand individu, maar iemand die functioneert in een sociale omgeving.
Terecht is de doelstelling van het beleid het versterken van de kracht van mensen. Maar hierbij wordt ook erg veel gevraagd aan het netwerk van mensen, hun familie, vrienden en buren. We ondersteunen het idee om nog meer dan nu het eigen netwerk van mensen in te zetten. Maar we moeten hen niet overvragen. Mantelzorgers en vrijwilligers kunnen en mogen wat ons betreft niet al het werk van professionals uit handen nemen. Het zorgen voor je naasten of geliefden mag niet betekenen dat je geen eigen werk en eigen leven meer kunt hebben.
We hebben in Nijmegen goede instellingen met betrokken professionals. Maar de wijze waarop wij instellingen betrekken in ons beleid is voortdurend toe aan herziening. Het sociale beleid is toe aan een 'reset'. De wildgroei aan projecten voor specifieke doelgroepen moet stoppen. Lang was veel mogelijk en werden projecten ondersteund met een subsidie, zonder dat daarbij voldoende gekeken werd naar het bestaande aanbod. We moeten keuzes maken en afstand durven nemen van organisaties en instrumenten die onvoldoende bijdragen aan de doelstellingen. Instellingen zullen over hun eigen schaduw moeten durven stappen en samen moeten werken om een sluitend netwerk van zorg en welzijn neer te zetten in onze stad. Daarbij blijft er altijd een vangnet bestaan voor mensen die dat nodig hebben. Het uitgangspunt is om mensen te ondersteunen bij het vormgeven van hun eigen leven.
Mensen staan centraal, instellingen moeten ten dienste staan van hen. We moeten juist afscheid durven nemen van datgene dat niet of onvoldoende heeft gewerkt. De kwaliteit van de dienstverlening staat wat ons betreft voorop. Wij zijn ervan overtuigd dat met de nieuwe visie van het college het mogelijk is om mensen weer regie over hun eigen leven te geven en hen die dat nodig hebben voldoende ondersteuning te blijven bieden. Zo blijft Nijmegen een sociale stad waarin niemand aan de kant staat.
Noël Vergunst en Simone Witsenhuijsen zijn respectievelijk fractievoorzitter en vicefractievoorzitter van de gemeenteraadsfractie van GroenLinks in Nijmegen
Download hier het WMO-beleidsplan in PDF