Mensenrechtenorganisaties Amnesty Nederland, Cordaid, NJCM, het SIM, SHRR en DDvL organiseerden een studiereis naar Helsinki om daar te leren over mensenrechten. Fractielid Marieke Smit werd uitgenodigd om deel te nemen. Hieronder haar verslag en bevindingen van deze boeiende reis.
Met de nodige voorbereide literatuur in het achterhoofd en een boordevol programma in het vooruitzicht vertrok ik op 10 mei met raadsleden en Tweede Kamer fractiemedewerkers van verschillende partijen richting de Finse hoofdstad.
Het doel van de reis was om kennis op te doen van de vergevorderde Finse houding ten opzichte van mensenrechten. Hierbij kunnen we vooral leren van de manier waarop zij fundamentele basisrechten waarborgen in hun lokale en nationale beleid en hierbij niet weglopen voor verantwoordelijkheden wanneer het aankomt op internationale verdragen. Dat we hier in Nederland nog veel van kunnen leren is afgelopen weken wel duidelijk geworden rondom de schandalige “bed , bad en brood” discussie na de uitspraak van het Europees Comité voor Sociale Rechten.
Op maandag begonnen we aan deze missie door werkbezoeken aan mensenrechtenorganisaties en verschillende overheden om “best practices” te onderzoeken. Vele inspirerende gesprekken volgden met o.a. verschillende ministeries, het Human Rights Centre, de Ombudsman, de gemeente Helsinki en Amnesty International. Ook bezochten wij Groene collega’s Ozan Yanar (het eerste “niet westerse” allochtone parlementslid) en Pekka Haavisto (minister en presidentskandidaat), met hen spraken we voornamelijk over de positie van minderheden, het recht op eigen taal en cultuur en toegang tot natuurlijke hulpbronnen.
Na het afronden van al deze interessante ontmoetingen zijn we als deelnemers van de reis samen gaan zitten om onze bevindingen te presenteren en ideeën te bespreken voor concrete actie.
De belangrijkste les die ik uit deze reis heb getrokken is het inzicht dat mensenrechten lokaal beginnen, in onze eigen steden. Te vaak beschouwen we mensenrechten als een zaak van buitenlandsbeleid waarbij wij als Nederlanders ons zelf graag op de borst kloppen en focussen op de misstanden op andere plekken ter wereld. Maar hierbij vergeten we dat er in ons land en onze gemeenten ook nog veel werk te verzetten is. Als GroenLinks Nijmegen hebben we mensenrechten hoog in het vaandel staan, initiatieven als Shelter City en FairTrade Nijmegen zijn hier goede voorbeelden van. Maar mensenrechten gaan verder dan dit en zijn vervlochten in alledaags beleid. Ook binnen Nijmegen hebben we te maken met dilemma’s rondom thema’s als discriminatie, privacy en recht op zorg. Zeker nu gemeentes door de decentralisaties steeds meer verantwoordelijkheden krijgen.
Juist op gemeentelijk niveau kunnen we als GroenLinks een belangrijke rol kunnen vervullen doordat we dicht bij de mensen staan en heel concreet actie kunnen ondernemen wanneer het mensenrechten betreft.