Dit onderzoek is het resultaat van een traject van twee jaar, dat begon met het verzoek van Nijmegenaren zelf. Zij wilden, op initiatief van Amnesty Nijmegen, weten hoe hun stad en de toenmalige stadsbestuurders in de zogenaamde ‘Gouden’ Eeuw betrokken waren bij koloniale slavernij. Steden als Amsterdam, Rotterdam en Arnhem lieten zulk onderzoek al eerder uitvoeren. De ondertitel van het Nijmeegse onderzoeksrapport luidt ‘Publiek bestuur en persoonlijk profijt’. Dat laat weinig te raden over.

Het complete onderzoek en een publieksversie zijn te koop in de boekhandel én gratis te downloaden.

boekomslag

Verweven met het bestuur

Het onderzoek laat zien hoe koloniale slavernij direct en indirect verweven was met het bestuur en de economie van Nijmegen, en hoe Nijmeegse bestuurders koloniale slavernij mogelijk maakten, in stand hielden en ervan profiteerden. Met name door de politieke rol die Nijmegen tot 1795 speelde in de Nederlandse Republiek, was de invloed van de Nijmeegse bestuurders duidelijk groter dan die van andere vergelijkbare steden. Ook waren bestuurders economisch betrokken bij slavernij als investeerder en deelnemer aan koloniale handel.

Amnesty, GroenLinks en Bij1

De aanloop naar dit onderzoek was bijzonder en werd geïnitieerd door Amnesty Nijmegen. Zij richtte de werkgroep 'Koloniaal en slavernijverleden Nijmegen’ op waarbij ook GroenLinks en Bij1 betrokken waren. Deze werkgroep bood in februari 2023 een historiografische verkenning en een manifest aan aan Burgemeester Hubert Bruls en wethouder Cilia Daemen. Uit de verkenning bleek dat er zeker aanleiding was tot onderzoek en het manifest riep daarom het stadsbestuur op om het slavernijverleden te erkennen, te herkennen en te verkennen.

Stemmen uit Nijmegen

Met steun van de gemeente ontstond uit de werkgroep vervolgens de groep 'Stemmen uit Nijmegen’. Inmiddels een begrip in Nijmegen. Zij ontwikkelde zich de afgelopen tijd tot de vaste gesprekspartner van de gemeente als het gaat over het erkennen van het Nijmeegse slavernijverleden. Zij hebben ook een grote rol gespeeld bij de invulling van het programma op woensdag 19 maart. Een avond vol pijnlijke feiten en emotionele en indrukwekkende voordrachten. Zij zijn duidelijk over wat er nog moet gebeuren: dit is het begin. Nu moet het stadsbestuur laten zien dat ze echt met inwoners het gesprek aan wil gaan over deze zwarte bladzijde in onze geschiedenis.