Vandaag neemt de Nijmeegse gemeenteraad een definitief besluit over de bouw van de Donjon. Van de bij het referendum van 2006 gestelde randvoorwaarden is niet veel meer over. Wie de meningen van Nijmegenaren echt serieus neemt, houdt zich aan de afspraken. Dat betogen Pepijn Boekhorst en Noël Vergunst, raadsleden van GroenLinks.
In het referendum van 2006 stemde 60% van de Nijmeegse kiezer voor de bouw van een nieuwe toren in het monumentale park het Valkhof onder drie randvoorwaarden: de toren zou authentiek gebouwd worden, openbaar toegankelijk zijn en er mocht geen gemeentelijk geld naartoe gaan. Alle politieke partijen spraken af de uitslag van het referendum te respecteren. Na het referendum is er hard gewerkt door de particuliere initiatiefnemers van de Donjon om de plannen uit te werken. Ook de gemeente stak er enorm veel werk en geld (ongeveer 0,8 miljoen euro) in, vooral omdat het Valkhof een driedubbele cultuurhistorische bescherming kent. Na jarenlange stilte, besloot in 2013 de toenmalige wethouder Ruimtelijke Ordening een groot deel van deze gemeentelijke kosten kwijt te schelden. Normaal gesproken worden deze kosten betaald door de bouwers. Nu heeft de gemeente al 450.000 euro betaald aan de Donjon. GroenLinks was en is hier fel op tegen, een meerderheid van de raad keurde het voorstel van de wethouder goed.
Deze maand neemt de raad een laatste besluit over de bouw van de toren. Bij een Ja van de raad wordt er niets meer in het openbaar besproken en besloten over dit onderwerp. Het lijkt erop dat een overgroot deel van de Nijmeegse gemeenteraad zal instemmen met het voorstel. Volgens ons is dat in strijd met wat we in 2006 afspraken met onze inwoners. Volgens de huidige wethouder wordt de nieuwe toren in ieder geval niet authentiek. En de gemeente betaalt minimaal 450.000 euro mee aan de bouw hiervan. Dat is ook al strijdig met wat we afspraken.
Er zijn nog meer onzekerheden over het project. Er is nog altijd geen toestemming van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed om te mogen bouwen in het Valkhof en de Nijmeegse raad heeft geen zicht of er voldoende geld is om de toren te bouwen en te exploiteren. En stel dat het gaat lukken de toren te bouwen, dan moet er jaarlijks geld beschikbaar zijn om deze te onderhouden en te exploiteren. Ook hierover ontbreekt iedere informatie. De initiatiefnemers geven aan dat de Radboud Universiteit en het bureau voor Toerisme gedeeltes van de toren willen huren, maar hierover zijn nog geen afspraken gemaakt. Bovendien telt het gebouw veel meer ruimte. Het risico op leegstand is aanzienlijk en het valt niet uit te sluiten dat de gemeente vroeg of laat gevraagd wordt om nog meer financieel bij te dragen. Daar zijn meer voorbeelden van (denk aan de Eendracht en het Goffertstadion). En dat moeten we nou net niet willen.
Wie goed kijkt naar de randvoorwaarden van het referendum, kan niet anders concluderen dan dat de gemeente Nijmegen de afspraken naar bewoners niet goed is nagekomen. Bovendien is het maar de vraag of ruim 9 jaar na dato onze inwoners nog altijd in meerderheid voor deze toren zijn. De tijden zijn immers veranderd. De financiële positie van de gemeente is flink verslechterd door de crisis. De gemeente heeft veel nieuwe taken gekregen op het gebied van werk, zorg en welzijn die veel geld kosten. De leegstand in de binnenstad is toegenomen en het aantal horecazaken enorm uitgebreid. Wij vinden het dan ook meer dan terecht om de mening van onze inwoners te actualiseren. Wie de mening van Nijmegenaren serieus neemt, durft hen vaker dan eens in de negen jaar een mening te vragen. Daarom stellen wij voor een representatief onderzoek te houden naar het actuele standpunt van onze inwoners. Het is immers in ieders belang dat een risicovol project als de Donjon op een historisch zo belangrijke plek in de stad voldoende draagvlak heeft.