Wie om zich heen durft te kijken, weet dat de komende jaren het aantal vluchtelingen flink zal toenemen. Grote, angst inboezemende woorden veranderen dat niet. Nu in actie komen helpt daadwerkelijk. Als mensen naar Nederland komen, is het nu de vraag hoe we met hen willen omgaan.
De afgelopen 20 jaar zien we een gestage daling van het aantal asielzoekers. Begin jaren ’90 waren er 40.000 mensen die asiel aanvroegen in ons land. In het piekjaar 1994 kwamen bijna 53 duizend asielzoekers naar Nederland. Begin van deze eeuw was dat gedaald tot minder dan 10.000. Tot oktober dit jaar hebben we nu al aan ruim 37.000 mensen opvang geboden. Wie deze getallen ziet, vraagt zich af wat er eigenlijk aan de hand is. We zijn wel wat gewend, laat de geschiedenis zien. We hebben ervaring met dergelijke aantallen. Dat geldt een stuk minder voor de buurlanden van brandhaarden zoals Irak en Syrië. Meer dan 80% van de mensen die op de vlucht is voor oorlogsgeweld of vervolging, wordt in de eigen regio opgevangen en blijft daar ook. Zo huisvest de zusterstad van Nijmegen in Turkije, Gaziantep, inmiddels ruim 400.000 vluchtelingen uit Syrië. En is het inwonertal van Libanon opgelopen van 3 naar 4 miljoen inwoners.
Verkeerde bezuinigingen
De grote paniek in ons land van dit moment heeft er vooral mee te maken dat we voor mensen die in Nederland aankomen, maar circa 15.000 opvangplaatsen hadden. Ook zijn er nauwelijks gebouwen meer om de snelle toestroom van de laatste maanden op te kunnen vangen Bovendien zijn er ook onvoldoende mensen met kennis van zaken die begeleiding bieden maar ook het vluchtverhaal controleren. Waar vluchtelingen tot voor kort binnen 4 weken hoorden of kans hadden in Nederland te mogen blijven, duurt deze procedure nu 15 weken. De bezuinigingen van de afgelopen jaren worden zo pijnlijk duidelijk.
In de Tweede Kamer zit GroenLinks niet stil. Jesse Klaver heeft steun gekregen voor zijn voorstel voor meer budget voor de integratie van asielzoekers. Vanaf dag een moeten zij scholing krijgen en kunnen werken. En zijn collega-Kamerlid, Linda Voortman, zag haar motie aangenomen waardoor gemeenten meer regie krijgen en kleinschalige opvang mogelijk wordt. Maar er is meer nodig.
Er moet veel noodopvang geregeld worden omdat anders mensen op straat of op het station slapen. Om die reden is er in Nijmegen een tijdelijke opvangplaats voor 3.000 mensen gekomen. Het zoeken naar noodopvang blijft nog wel even nodig, want het kost bijna een jaar om voldoende asielzoekerscentra (azc) te vinden en in te richten.
Talent van vluchtelingen
Zeker 85% van de vluchtelingen krijgt een voorlopige verblijfsstatus. Zij blijven dus voorlopig in ons land wonen. Het is in ons en hun belang, dat zij kunnen wonen, Nederlands leren, hun eigen brood verdienen en meedoen met sport en cultuur. Maar helaas zijn de Haagse regels anders. Wie nu in een azc zit mag maar weinig. Studeren is uitgesloten, een beperkt aantal taallessen volgen, is het maximale. Talentvolle mensen zitten zo jaren in de wachtstand. En als ze daarna een huis krijgen, komen ze meteen in de bijstand, omdat ze onze taal niet machtig zijn en daarmee niet interessant voor werkgevers zijn. Of zijn inmiddels zo moedeloos geworden, dat ze blijven hangen. De oproep van werkgeversvoorzitter MKB Hans de Boer en de directeur van het CBS, die allebei ervoor pleiten om mensen meteen na aankomst te screenen op hun talent, is mij/ons uit het hart gegrepen. Als mensen een kans hebben om te mogen blijven, laat hen dan ook bijdragen aan ons land. Handen uit de mouwen, want er zitten veel kansrijke hoogopgeleide en gemotiveerde mensen tussen. Laten we daarom goed kijken hoe de deelstaat Beieren in Duitsland dit aanpakt. Bij aankomst wordt niet alleen naar het vluchtverhaal gekeken. Maar al meteen naar wat de opleiding van mensen is, welke interesses en talenten zij hebben. En wordt een begeleidingstraject opgezet, van wonen tot werken.
Gemeentebesturen hebben daarvoor het kabinet hard nodig. Beperkende regels moeten weggeruimd worden. Gemeenten moeten meer financiële middelen krijgen om asielzoekers aan het werk te helpen en om (tijdelijke) woningen te bouwen. Niet alleen voor asielzoekers, maar voor alle burgers. Zodat iedereen op de wachtlijst een gelijke kans krijgt. Als samenleving zullen we moeten bijdragen aan inburgerings-,- scholings-, en begeleidingstrajecten. En moeten we per regio met werkgevers aan tafel om afspraken te maken hoe we vacatures gevuld krijgen. Alleen op deze manier houden we het draagvlak in de samenleving op peil. En blijven burgers zich, vanuit hun eigen hart, inzetten voor vluchtelingen. Wat dat betreft mogen we in Nijmegen trots zijn. Meer dan 1000 burgers en organisaties hebben zich daar inmiddels voor gemeld. En ben ik dankbaar dat ik daar wethouder mag zijn, die zich ook voor deze groep (nieuwe) burgers inzet. Ik roep het kabinet op dat ook te doen. Zo snel mogelijk, het liefst vanaf vandaag.
